De tegenprestatie die China zal vragen voor financi?le steun aan de EU mag niet ten koste gaan van modelstaat Taiwan.
TAIWAN – Het geval Taiwan illustreert wat iedere rapper weet, of anders snel genoeg van zijn manager te horen krijgt: braaf zijn loont niet. Onze voormalige kolonie Formosa, die net het 100-jarig bestaan van de Chinese Republiek heeft gevierd, is een vredelievend high-techland, exporteert geen terreur of drugs, en heeft voorzover bekend geen WMD-programma. Nee, de grensoverschrijdende zonden hier gaan niet verder dan wat illegale visserij en een, ehmm, flexibele omgang met het auteursrecht.
Deze modelstaat wordt door de internationale gemeenschap beloond met langzaam voortschrijdende marginalisatie. Waar notoire lastpakken hun wapens in cadeauverpakking op de stoep vinden, moet Taiwan eindeloos bedelen om de 486-PC onder de straaljagers te mogen kopen, voor goed geld uiteraard. Ook in diverse internationale organisaties moet Taiwan onder een gekunstelde naam achteraan aansluiten.
Het kan verkeren. In de Koude Oorlog was het ‘Free China’ van generalissimo Chiang Kai-shek en zijn glamoreuze vrouw Soong May-ling nog een lieveling van Washington; dat ze zich daarbij als goede christenen konden presenteren was mooi meegenomen. Wat er zich intussen tijdens de ‘witte terreur’ afspeelde in Taiwan’s politieke gevangenissen zoals op het Groene Eiland was van minder belang. Maar zaken zijn zaken – en daarin is Taiwan groot, maar de volksrepubliek inmiddels nog veel groter. Vandaar dat het enthousiasme in het Westen bekoeld is, in dezelfde decennia dat Taiwan zich met grote inspanning heeft ontwikkeld tot de meest liberale democratie in Zuid-Oost Azi?.
Nederland doet hier volop aan mee. We zijn nu eenmaal een natie van schijterds. Geen wonder dus dat we doodsbenauwd zijn voor de twee supermachten van de nieuwe internationale orde, zoals die zich heeft ontvouwd in de jaren dat Europa even met hoofddoekjes bezig was.
Maar samen in de EU sta je al sterker, of zo zou dat tenminste moeten zijn. Dit zijn geen hoogtijdagen voor het Europese zelfvertrouwen. In het zoeken naar financieel-economische partners zal, terecht, ook met Taiwan’s grote overbuur gesproken worden. Van ??n ding kan men daarbij zeker zijn: elk eventueel plan of aanbod van Chinese zijde zal strikt gebaseerd zijn op het welbegrepen eigenbelang.
Het is daarom legitiem om, beleefd doch beslist, eraan vast te houden dat zulks niet ten koste kan gaan van de status van Taiwan. Er is geen betere uitdrukking te vinden van Europa’s fundamentele waarden.
Alec Maassen van den brink werkt in Taipei (Taiwan).